Malarz świata ułudy, Kazuo Ishiguro

"Malarz świata ułudy" Kazuo Ishiguro jest książką utrzymaną w tonacji wspomnieniowo-rozliczeniowej. 

Narrację, prowadzoną w 1.osobie, autor powierzył emerytowanemu malarzowi z Nagasaki - Masuji Ono. Akcja powieści toczy się w latach 1948-1950, jednak wspomnienia malarza sięgają czasów jego dzieciństwa, młodości i okresu poprzedzającego wojnę. Nastrojowa, niespiesznie prowadzona narracja jest rozliczeniem ze światem, który odszedł i to odszedł w niesławie.
Polityków i wojskowych rozliczyły historia, prawo i społeczeństwo, ale malarz propagandzista musi rozliczyć się sam, bo jego rola, na przekór jego własnej opinii, była zbyt nikła, by się nim zajmowano. Ta rola była jednak na tyle jasna i wyrazista, że wymaga rozliczenia dla dobra córki - Noriko, której przeszłość ojca może zaszkodzić.

Spoza biograficznej opowieści dyskretnie wyłania się panorama społeczna i obraz panujących w Japonii stosunków. Normy i zwyczaje różnią się od europejskich, czy ogólniej od zwyczajów świata zachodniego, są zaskakujące, fascynujące, a bywa, że i przerażające.
Zrujnowany w czasie wojny dom, w którym żyje Ono jest symbolem wojny i upadku dawnych wartości, które ten dom reprezentuje. Niegdyś wspaniały, kupiony dzięki "prestiżowej aukcji", w 1948 r. ma już za sobą najlepsze czasy, podobnie jak powojenna Japonia, zmuszona po przegranej wojnie pożegnać imperialistyczne miraże. Masuji Ono żyje jednak w na wpół zrujnowanej posiadłości i stara się uchronić ją przed całkowitą zagładą. Kultywuje tradycje i z trudnością akceptuje zmiany i amerykanizację Japonii.

Proza Ishiguro jest powściągliwa. Pisarz operuje sceną, nie oceną, zderza postawy, wplata w wydarzenia symbole, ale wnioskowanie pozostawia czytelnikowi. Ocenę flirtu świata sztuki ze światem polityki także pozostawił odbiorcom.

Autor: Kazuo Ishiguro
Tytuł: Malarz świata ułudy
Tłumaczenie: Maria Skroczyńska-Miklaszewska
Wydawnictwo: Albatros
Data wydania: 2010 [wyd. II 2017]