Diego i Frida, Jean-Marie Gustave Le Clezio

"Diego i Frida" noblisty Jeana-Marie Le Clézio to biografia wyjątkowych meksykańskich artystów, jednak biografia oszczędna, pobieżna, dobra jako początek znajomości z parą malarzy. Ci, którzy już coś wiedzą o "słoniu i gołębicy" mogą się poczuć rozczarowani. Książka pozostawia niedosyt. Niewątpliwie największą zaletą tej biografii jest jej elegancja, elegancja języka i takt z jakim francuski noblista pisze o trudnych intymnych sprawach. 

Historia miłości Diega Rivery i Fridy Kahlo rozpoczyna się w 1923 r., książka Le Clézio obejmuje więc okres od 1923 r. do 1953 r. do samobójczej śmierci malarki i widać wyraźnie, że jej podstawą są w większości listy i wspomnienia Fridy. Wątki miłosne i osobiste są nakreślone wyraźnie z jej punktu widzenia, natomiast kontekst historyczny i komentarze dotyczące sztuki bazują głównie na wywiadach, których nader chętnie udzielał Diego. Życie, sztuka i polityka splatają się i w życiu bohaterów i w książce Le Clézio, dzięki czemu jest to wartościowa biografia, a nie plotkarsko - romansowe czytadełko jakich ostatnio wiele.

Jeśli nie wie się nic, bądź niewiele o twórczości Diego Rivery i Fridy Kahlo warto sięgnąć po tę książkę, najlepiej wspomagając się internetem, bo obrazów malarzy tu jak na lekarstwo, choć się o nich wspomina.  

Autor: Jean-Marie Le Clézio
Tytuł: Diego i Frida
Tłumaczenie: Katarzyna Bartkiewicz
Wydawnictwo: PWN
Rok wydania: 2010

Nokturny. Pięć opowiadań o muzyce i zmierzchu, Kazuo Ishiguro

"Nokturny" Kazuo Ishiguro to 5 opowiadań utrzymanych w spokojnej, choć ciemnej tonacji, których bohaterami są muzycy. Każde z tych opowiadań przypomina filmową etiudę o wyraźnie melancholijnej tonacji, podobnie jak w gatunku muzycznym, do którego nawiązuje tytuł zboru. 

Tom Ishiguro jest wyjątkowo spójny tematycznie i stylistycznie. Uderza prostota wypowiedzi z przewagą zdań pojedynczych, a dominującym tematem jest we wszystkich opowiadaniach pogoń za sukcesem.

Wszyscy bohaterowie zbioru to muzycy: rozgoryczeni, nieszczęśliwi i stale porównujący się z innymi. Sugestywnie oddana duszna atmosfera sprawia, że czytelnik czeka na katastrofę. Każde z opowiadań to historia o rozczarowaniu i niespełnieniu. Źródłem rozczarowań bywa nie tylko pogoń za sławą, ale i relacje międzyludzkie, których jedynym celem jest osiągnięcie własnych korzyści. Niejako mimochodem pojawiają się pytania o to czym jest sukces, co jest jego miarą i o wartość sztuki jako takiej.

Zakończenia opowiadań nie mają wyrazistych puent, są celowo rozmyte, jakby nic nie było przesądzone i jednoznacznie zamknięte. Równocześnie takie zakończenia sugerują, że czytelnikowi coś uciekło, że czegoś nie zrozumiał. To bardziej zawieszenia, wyciszenia niż zakończenia.  

Autor: Kazuo Ishiguro
Tytuł: Nokturny. Pięć opowiadań o muzyce i zmierzchu
Tłumaczenie: Lech Jęczmyk
Wydawnictwo: Albatros
Data wydania: 2010