To, co możliwe, Elizabeth Strout

"To, co możliwe" Elizabeth Strout to zbiór opowiadań. Łączy je miejsce - Carlisle, z którego pochodzi Lucy Barton, bohaterka wcześniejszej książki Amerykanki ("Mam na imię Lucy"). Łączy je też temat. Tytułowa fraza pojawia się w ostatnim opowiadaniu i rzuca inne światło na wszystkie opowiadania. To już nie tylko historie o nieszczęściach, ale i o ludzkiej sile, o zdolności przetrwania, o umiejętności podnoszenia się po klęsce.

Przeszłość jest zawsze gdzieś w tle, wpływając na zachowania bohaterów i na to, jak są odbierani przez otoczenie. Ta powszechna wiedza o cudzym życiu czasem piętnuje, a kiedy indziej punktem wyjściowym podziwu, bo "jednak, mimo wszystko". Równocześnie nikt nie zna prawdy o ludziach, pełni ich przeżyć i emocji, więc pełne zrozumienie jest niemożliwe. Codzienne relacje pozwalają jedynie na cień zrozumienia, na zażegnanie konfliktów, oskarżeń i wybuchów złości. Tajemnice i strach uniemożliwiają  jednak prawdziwe, głębokie porozumienie. Strout ukazuje to w kolejnych opowiadaniach mistrzowsko, podobnie jak  opisaną przez psychologów projekcję, czyli rzutowanie swoich emocji na rozmówców, poczucie osamotnienia i rozgoryczenie.

Bohaterowie są ukazani w działaniu, czasem impulsywnym, kontaktach z innymi i rozmowach. Dialogi, czasem pozornie banalne są oddane z niezwykłym wyczuciem i zwykle tych kilka słów i jedna zanotowana reakcja mówi więcej o człowieku niż długie, rozwlekłe opisy. Tego ostatniego Strout oszczędziła czytelnikom, precyzja słowa autorki jest najwyższej próby. Portrety bohaterów są głębokie i wyraziste mimo krótkiej formy opowiadania.
Walka o status i prestiż, poczucie wstydu, chwile buntu, pragnienie miłości, samotność to uczucia dominujące w pisarstwie Strout, także w tych opowiadaniach.

"To, co możliwe" to opowiadania o zwyczajnych ludziach i ich codziennych dramatach, jednak ich wymowa jest optymistyczna. To historie ludzi, którzy mimo kłopotów, czasem kolosalnych, przetrwali.

Autor: Elizabeth Strout
Tytuł: To, co możliwe
Tłumaczenie: Paweł Lipszyc
Wydawnictwo: Wielka Litera
Rok wydania: 2017