Klimaty, André Maurois

"Klimaty" Andre Mauroisa to świetna powieść psychologiczna, w rzeczywistości zbudowana z dwu odrębnych historii miłosnych, które łączy postać głównego bohatera. Powieść jest analizą stanów psychicznych bohaterów, sposobów przeżywania miłości i zmian jakie zachodzą pod jej wpływem, ukazuje odmienne sposoby przeżywania miłości - stąd też liczba mnoga w tytule.

"Klimaty" to dwie opowieści o miłości i zazdrości, przy tym obie opowieści powiązane są z sobą na zasadzie lustrzanego odbicia. Obie historie łączy główny bohater - Filip. On sam się zmienił, historia jednak jest ta sama: jest tylko zwierciadlanym odbiciem emocji. Filip może się wydawać osobą niezdolną do przeżywania miłości, albo raczej do czerpania szczęścia z miłości. W rzeczywistości dochodzą tu jednak do głosu schematy, te same, jednak zawsze nieco inaczej realizowane w kolejnych odsłonach. "Choroba" Filipa, wychowanego w chłodnej atmosferze rodziny z zasadami, to pragnienie całkowitego zespolenia z ukochaną. Stan nieosiągalny, jak widać w pierwszej historii, i równocześnie dla osoby wychowanej w emocjonalnym chłodzie odpychający, jak pokaże druga historia. Pierwsza jest doskonałą ilustracją powszechnego przekonania, że przeciwieństwa się przyciągają. Nic bardziej mylnego, zderzenie milczącego i wyizolowanego mężczyzny i kobiety kochającej życie towarzyskie prowadzi do nieuchronnej katastrofy. Popularny obecnie "mit dwu połówek jabłka", widoczny już u Mauroisa w rzeczywistości jest szkodliwy. Traci zawsze ta osoba w parze, która dąży do całkowitej, symbiotycznej bliskości. Nadmierna bliskość odcina od zewnętrznego świata i prędzej czy później zaczyna komuś ciążyć.

Bohaterów powieści francuskiego pisarza cechuje emocjonalna niesamodzielność, własnego szczęścia poszukują gdzieś  poza sobą, w innych i to wymarzone szczęści jest bardzo ulotne, a poszukiwanie go staje się pogonią za ułudą.   Równocześnie nie dostrzegają oni tego, co jest bliskie, naturalne i dostępne, koncentrując się na niedostępnym i nieosiągalnym. Taki wzorzec miłości, anachroniczny, bo propagowany w dobie romantyzmu zdominował postrzeganie miłości. Obiekt miłości musi być nieosiągalny, a miłość nieszczęśliwa, bo to romantyczne i wzniosłe, zwyczajność jest ledwie banalna. I my i bohaterowie Mauroisa odczuwamy więc stale niezaspokojenie uczuciowe i na przekór zdrowemu rozsądkowi domagamy się swojej "połówki jabłka", zamiast ...

To zagęszczenie emocji oddaje wspaniały, subtelny język powieści.

Autor: André Maurois
Tytuł: Klimaty
Tłumaczenie: Wacław Rogowicz
Wydawnictwo: PIW
Rok wydania: 1957