Ucho igielne, Wiesław Myśliwski

Spotkać siebie sprzed lat, po to jedynie by odkryć, że niczego nie można nauczyć i niczego przekazać. To początek "Ucha Igielnego" Wiesława Myśliwskiego, kiedy bohater starzec spotyka siebie młodego i widzi wydarzenia z obu perspektyw równocześnie.   

 W takiej sytuacji granice czasu zacierają się, bo nie ma już czasu postrzeganego linearnie. Wszystko rozgrywa się w jednej chwili. Całe teraz i kiedyś to jedna chwila objęta myślą. Kiedyś jest opowiadane, bo "Ucho Igielne" to historia opowiadania siebie. To co i jak opowiadamy tak naprawdę decyduje o tym kim jesteśmy, bo dopiero w opowieści człowiek staje się osobą, ciągłością osoby, a nie tylko zlepkiem przypadkowych zdarzeń. Tak naprawdę, zdaniem autora, składamy się z wielu osób, jakimi byliśmy w różnych okresach życia i scala je dopiero opowieść. Dlatego właśnie opowieść bohatera to wiele odrębnych epizodów, które łączy tylko pamięć, a ta potrafi też przeinaczać tak bardzo, że te same wydarzenia każdy pamięta inaczej, bo tworzy własną opowieść. Świadomość siebie kończy się wraz z naszą opowieścią. Jesteśmy, póki opowiadamy.

"Ucho Igielne" to próba scalenia siebie w jedność zbudowaną z fragmentów historii i próba zrozumienia kim się jest. Wydarzenia są zwyczajne, codzienne, mogłyby przydarzyć się właściwie każdemu, ale uniwersalność przeżyć bohatera nie wyklucza głębi jego przeżyć. To że brak tu jakiś ekstremalnych wzlotów  i upadków nie przekreśla przecież bohatera i sensu jego życia. Epizody, osobne historie, fragmenty wspomnień, wracających w dowolnym momencie i poza ciągiem chronologicznym to próba zrozumienia siebie dawnego i obecnego, zrozumienia konfliktu pamięci i wyobraźni. Zatem prawda jako taka nie istnieje, są w zamian prawdy jednostkowe i układanie siebie jak puzzli w określony kształt.

Myśliwski stworzył powieść o opowiadaniu, nie powieść o bohaterze. To język jest nośnikiem sensu, nie wydarzenie. To zdanie jest poprzednikiem wcześniejszego i powołuje do życia kolejne. Zdanie rodzi pytania i nie raczy udzielić na nie odpowiedzi. A jednak tę filozoficzną w gruncie rzeczy opowieść czyta się lekko, bo ta historia płynie jak pamięć.

Autor: Wiesław Myśliwski
Tytuł: Ucho Igielne
Wydawnictwo: Znak
Data wydania: 2018